در صد و نهمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» مجموعه‌ای از تحولات اخیر در دولایه جهانی و منطقه‌ای محیط ژئواکونومیک ایران ارائه‌شده و آخرین روندها و پیش‌بینی‌های اقتصادی تهیه شده توسط نهادهای اقتصادی بین‌المللی مورد واکاوی قرار گرفته است.

در بخش تحولات جهانی، سنای ایالات‌متحده با حمایت قاطع دوحزبی، لایحه‌ای را پیشنهاد کرده است که تهدید به اعمال تعرفه سرسام‌آور ۵۰۰ درصدی بر واردات از کشورهایی می‌کند که به خرید نفت، گاز یا اورانیوم از روسیه ادامه می‌دهند. این اقدام جسورانه، که در صورت تصویب و اجرا می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای بازارهای جهانی انرژی، روابط بین‌الملل و سیاست خارجی ایالات‌متحده به همراه داشته باشد، با هدف قطع شریان‌های مالی حیاتی اقتصاد جنگی روسیه طراحی شده است.

تحلیلگران بر این باورند که این اقدام، اگرچه از انگیزه محکومیت اقدامات روسیه و حمایت از اوکراین ناشی می‌شود، اما با چالش‌های فنی و ژئوپلیتیکی قابل‌توجهی روبه‌رو خواهد بود. یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها، تعیین دقیق و شفاف کشورهایی است که مشمول این تعرفه‌ها خواهند شد.

موسسه اعتبارسنجی مودیز پیش‌بینی خود از رشد تولید ناخالص داخلی چین در سال ۲۰۲۵ را به‌طور قابل‌توجهی کاهش داد و آن را از ۴.۵ درصد به ۳.۸ درصد رساند. این تعدیل منفی نشان‌دهنده دیدگاهی بدبینانه‌تر نسبت به مسیر پیش‌ روی اقتصاد چین در سال جاری است. کاهش پیش‌بینی رشد اقتصادی چین هشداری جدی نسبت به تأثیرات بالقوه تشدید تنش‌های تجاری با آمریکا و افول اقتصاد جهانی بر فعالیت‌های کلیدی اقتصادی چین، نظیر سرمایه‌گذاری و مصرف داخلی، محسوب می‌شود.

در تحولات منطقه در راستای تلاش‌های عربستان سعودی برای توسعه صنایع راهبردی و تحقق اهداف «چشم‌انداز ۲۰۳۰»، وزیر صنعت و منابع معدنی این کشور با مدیرعامل شرکت ایرباس هلیکوپترز دیدار و گفت‌وگو کرد. بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، عربستان سعودی فرصت‌هایی با ارزش بیش از ۱۰ میلیارد ریال سعودی در حوزه‌هایی نظیر خدمات نگهداری، تعمیر و عملیات (MRO)، تولید پهپاد و اتوماسیون پیشرفته شناسایی کرده است.

عربستان سعودی و قطر در اقدامی مشترک، بدهی‌های معوقه سوریه به بانک جهانی به ارزش ۱۵ میلیون دلار را پرداخت کردند؛ اقدامی که به باور تحلیل‌گران، فراتر از یک حرکت مالی ساده است و نشانه‌ای از تغییر رویکرد منطقه‌ای و بین‌المللی نسبت به دمشق به شمار می‌رود. این گام، مانعی اجرایی را که از سال ۲۰۱۱ مانع همکاری بانک جهانی با سوریه شده بود، از میان برداشت. همچنین، این اقدام نمادی از آغاز روند ادغام تدریجی سوریه در نظام مالی بین‌المللی است.

شرکت آرامکو عربستان سعودی با امضای توافق‌نامه‌ای با شرکت چینی BYD، گامی مهم در مسیر توسعه فناوری‌های حمل‌ونقل پایدار و تقویت حضور خود در بازار جهانی انرژی پاک برداشت. آرامکو در چارچوب راهبرد تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری‌های خود و هم‌سویی با تحولات جهانی صنعت حمل‌ونقل، به‌طور فزاینده‌ای در فناوری‌های مرتبط با خودروهای الکتریکی و تأمین مواد اولیه آن‌ها ـ به‌ویژه لیتیوم ـ سرمایه‌گذاری می‌کند.

در پژوهش‌های تازه گزارش تازه‌ای با عنوان «پیامدهای درآمدی تعرفه‌های رئیس‌جمهور ترامپ در سال ۲۰۲۵ برای ایالات‌متحده» که توسط موسسه پترسون منتشر شده است، به بررسی ابعاد اقتصادی و مالی افزایش تعرفه‌های پیشنهادی دولت ترامپ بر واردات ایالات‌متحده می‌پردازد. این گزارش، سناریوهای مختلفی از افزایش تعرفه‌ها (در سطوح ۱۰، ۱۵ و ۲۰ درصد) را تحلیل کرده و اثرات آن‌ها را بر متغیرهای کلیدی همچون درآمدهای دولت فدرال، تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم، حجم تجارت و عملکرد بخش‌های اصلی اقتصاد ایالات‌متحده مورد ارزیابی قرار می‌دهد. هدف اصلی این گزارش، ارائه بینشی علمی، داده‌محور و بی‌طرفانه به سیاست‌گذاران، تحلیل‌گران اقتصادی و عموم مخاطبان است تا درک روشن‌تری از پیامدهای بالقوه چنین سیاست‌هایی بر اقتصاد آمریکا و نظام اقتصادی بین‌المللی حاصل شود.

مرکز پژوهش‌های اتاق ایران درحرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را با هدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران در دستور کار قرار داده است و در این گزارش‌ها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار می‌گیرند.