سیاست خارجی؛ خواب را از چشمان ترامپ ربوده است

تهران-پایگاه خبری و تخصصی شیرینی و شکلات- روزنامه «وال استریت ژورنال» در گزارشی می‌نویسد: وقتی ترامپ هفته گذشته در باشگاه خود در فلوریدا با جمعی از حامیان مالی خود صحبت می‌کرد، پایان دادن به جنگ روسیه علیه اوکراین را به عنوان یک ناکامی توصیف کرد که شب‌ها خواب را از او می‌گیرد؛ البته درباره ایران هم به نظر می‌رسد او برنامه مشخصی ندارد.

به گزارش گروه سیاست خارجی پایگاه خبری و تخصصی شیرینی و شکلات، ترامپ در این جلسه گفته است که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در مذاکره سرسخت است و همه چیز را می‌خواهد، که به گفته یکی از حاضران، اشاره‌اش به اوکراین بوده است. این اظهارات ترامپ در پاسخ به سوال یکی از حامیان مالی درباره بزرگ‌ترین نگرانی‌های سیاست خارجی او مطرح شد. ترامپ بعداً گفت که درباره زمان پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین شوخی می‌کرده و طرفدارانش می‌دانند که او اغراق می‌کرده است. ترامپ به جمع گفت که جنگ غزه نیز به طرز قابل‌توجهی چالش‌برانگیز است. پیدا کردن هرگونه راه‌حل دشوار است، چون به گفته او آنها هزار سال است که با هم می‌جنگند.

«دن بر»، سفیر سابق در دولت اوباما که اکنون در بنیاد «کارنگی» فعالیت می‌کند، می‌گوید: «بلوف زدن و نمایش در سیاست خارجی نقش دارند، اما جزئیات و کار سخت هم لازم‌اند.»

ترامپ در دوران کارزار انتخاباتی برای بازگشت به قدرت قول داده بود که هر دو جنگ را از راه دیپلماتیک پایان دهد و استدلال می‌کرد که اگر او در کاخ سفید بود، اصلاً هیچ‌یک از این دو درگیری آغاز نمی‌شد. حتی گفته بود که جنگ اوکراین را در همان روز اول پایان می‌دهد.

اما حالا که از مرز ۱۰۰ روز نخست دور دوم ریاست‌جمهوری خود گذشته و هیچ‌یک از این درگیری‌ها به راه‌حلی نزدیک نشده‌اند، مذاکرات برای پایان دادن به برنامه هسته‌ای ایران با ابهام روبرو است و یک جنگ تجاری روابط آمریکا با متحدانش را تحت فشار قرار داده، ترامپ درمی‌یابد که حل مشکلات جهان دشوارتر از آن چیزی است که تصور می‌کرد.

«دن بر»، سفیر سابق در دولت اوباما که اکنون در بنیاد «کارنگی» فعالیت می‌کند، می‌گوید: «بلوف زدن و نمایش در سیاست خارجی نقش دارند، اما جزئیات و کار سخت هم لازم‌اند.»

«کایل هاینس»، استاد سیاست خارجی آمریکا در دانشگاه «پردو»، گفت: «اگر ترامپ چنین وعده‌هایی را بارها در طول کارزارش نداده بود، انتقاد از او به خاطر عمل نکردن به آنها بی‌انصافی محض بود. اما او این وعده‌ها را داده است.»

در هفته‌های اخیر، ترامپ در خفا به مشاورانش گله کرده که پوتین نمی‌خواهد جنگ را تمام کند و هر دو طرف از مصالحه خودداری می‌کنند. او همچنین از مشاورانش پرسیده که آیا فکر می‌کنند پوتین از زمانی که ترامپ آخرین بار در قدرت بود تغییر کرده یا نه، و به گفته افراد آگاه از این اظهارات، از برخی اقدامات نظامی پوتین، از جمله بمباران مناطق دارای کودکان، شگفت‌زده شده است.

اوایل امسال ترامپ گفته بود که قانع کردن کی‌یف سخت‌تر از روسیه خواهد بود، مگر اینکه شرایط معامله، همان شرایط اوکراین باشد که به یک مواجهه تنش‌آلود در دفتر بیضی با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، به‌صورت زنده در تلویزیون انجامید. اخیراً مقامات ارشد دولت ترامپ اذعان کرده‌اند که روسیه همچنان بزرگ‌ترین مانع است و از پذیرش یک آتش‌بس بدون قید و شرط ۳۰ روزه که کی‌یف از پیش با آن موافقت کرده، خودداری می‌کند و به‌جای آن امتیازات بیشتری از اوکراین می‌خواهد.

«جی‌دی ونس»، معاون رئیس‌جمهور، روز چهارشنبه در نشستی از «فروم امنیتی مونیخ» در واشنگتن گفت: «من نمی‌گویم که روس‌ها علاقه‌ای به پایان دادن به درگیری ندارند. ما فکر می‌کنیم که آنها بیش از حد درخواست می‌کنند.»

برنامه‌های اولیه ترامپ برای این درگیری تنها ظرف چند هفته برهم خورد. روسیه از «کیث کلگ» نخستین فرستاده ترامپ به اوکراین شکایت کرد، چون دختر این ژنرال بازنشسته از کی‌یف حمایت می‌کرد.

ترامپ سپس به کلگ گفت که فقط با اوکراینی‌ها صحبت کند و استیو ویتکاف، دوست دیرینه‌اش که به عنوان فرستاده خاورمیانه خدمت می‌کرد، را وارد میدان کرد. کلگ و تیمش استدلال کرده‌اند که این دیپلمات در جلب حمایت کی‌یف از روند صلح ترامپ مؤثر بوده است. ویتکاف بارها هر دو طرف را برای پذیرفتن شرایطی که دوست ندارند تحت فشار گذاشته است. حالا او به دیگران گفته فقط می‌خواهد دو طرف را به پای میز مذاکره بیاورد کاری که هنوز موفق به انجامش نشده است. برخی دیگر از مقامات آمریکایی نیز گفته‌اند ممکن است ترامپ زمانی کار خود را تمام‌شده بداند که روس‌ها و اوکراینی‌ها وارد مذاکرات مستقیم جدی شوند. آنچه بعد از آن رخ می‌دهد به خود آنها مربوط است و به آمریکا اجازه می‌دهد بر اولویت‌های دیگر تمرکز کند.

در موضوع غزه نیز دولت ترامپ در تلاش برای پایان دادن به جنگ میان اسرائیل و حماس از طریق مذاکره است. ویتکاف به دولت بایدن در روزهای پایانی کمک کرد تا طرح آتش‌بس خود را در ژانویه اجرا کند، درست دقایقی پیش از تحلیف ترامپ. اما آن توافق در مارس فروپاشید و حالا جنگ از سر گرفته شده است. اسرائیل همه کمک‌ها به فلسطینی‌های آسیب‌پذیر در غزه را متوقف کرده و بحران انسانی عمیق‌تری ایجاد کرده است. کابینه اسرائیل این هفته تدبیری را تصویب کرد که در صورت ادامه جنگ از سوی حماس و نگه داشتن گروگان‌ها، کل غزه را تصرف کند. دولت اسرائیل گفته حماس تا پایان سفر ترامپ به خاورمیانه در هفته آینده فرصت دارد گروگان‌ها را آزاد کند.

برخی از مقامات دولت ترامپ از حملات مجدد اسرائیل ناامید شده‌اند. اما ترامپ همچنان درباره بازسازی منطقه صحبت می‌کند و عملاً به اسرائیل چراغ سبز داده که عملیات نظامی خود را تا زمانی که حماس تغییر رویه دهد ادامه دهد. در همین حال، ویتکاف حلقه مشاوران خود را برای آماده‌سازی دوران پس از جنگ در غزه گسترش داده و به گفته منابع آگاه، با «تونی بلر»، نخست‌وزیر پیشین انگلیس و «آلن درشوویتز» وکیل معروف، دیدار کرده است.

درشوویتز، استاد پیشین دانشگاه «هاروارد» گفت: «اینکه موفق خواهیم شد یا نه هنوز معلوم نیست، اما تمام تلاش‌مان را می‌کنیم، اما من احساس می‌کنم این موضوع از چیزی که امید داشتند چالش‌برانگیزتر است.»

به گفته مقامات دولت آمریکا موضع دولت ترامپ درباره برنامه هسته‌ای ایران نیز باعث بحث‌های داخلی زیادی شده است. ترامپ می‌گوید مذاکرات هسته‌ای با ایران خوب پیش می‌رود. ویتکاف سه بار به‌طور غیرمستقیم با همتایان ایرانی درباره برنامه هسته‌ای تهران دیدار کرده و قرار است این آخر هفته چهارمین دیدار را در عمان برگزار کند.

هیچ موضع قطعی از آمریکا درباره اینکه «برچیدن برنامه هسته‌ای» ایران دقیقاً چه معنایی دارد وجود ندارد. ویتکاف پیشنهاد کرده که اگر ایران موافقت کند برنامه هسته‌ای خود را برچیند و اورانیوم غنی‌شده را از آمریکا خریداری کند، این کشو می‌تواند تحریم‌ها را برداشته و گزینه اقدام نظامی را کنار بگذارد. تاکنون ایران بر حفظ سانتریفیوژها پافشاری کرده و هیچ نشانه‌ای از برچیدن هیچ بخشی از فعالیت هسته‌ای خود نشان نداده است. همچنین هیچ موضع قطعی آمریکا درباره اینکه «برچیدن» دقیقاً چه معنایی دارد وجود ندارد.

نویسنده در ادامه ادعا می‌کند که پس از آنکه ترامپ چند روز پیش به شبکه ان‌بی‌سی گفته بود که «برچیدن کامل» تنها چیزی است که او می‌پذیرد، روز چهارشنبه به خبرنگاران گفت: «ما هنوز آن تصمیم را نگرفته‌ایم»، مقامات دولت ترامپ از حجم انتقادات جمهوری‌خواهان درباره این موضوع غافلگیر شده‌اند. ترامپ تهدید کرده که اگر ایران محدودیت‌های سخت‌گیرانه بر برنامه هسته‌ای خود را نپذیرد، دست به اقدام نظامی خواهد زد، اما هنوز نتوانسته بیشتر متحدان دیگر را قانع کند.

«ژان-نوئل بارو»، وزیر خارجه فرانسه، در مصاحبه‌ای گفت که فرانسه و دیگران به اقدامات سخت‌تر علیه تهران نسبت به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ که ترامپ از آن خارج شد نیاز دارند، اما گزینه نظامی را رد کرد. او گفت: «ما معتقدیم هیچ راهی برای حل مشکل ایران جز مسیر دیپلماتیک وجود ندارد.»

دیدگاه خود را بیان کنید

0 دیدگاه